کیست تخمدان و انواع آن

کیست تخمدان بیماری شایعی است که در بین خانم های جوان معمولا رواج دارد. درمانی که برای ایین کیستها در نظر گرفته میی شود معمولا در ابتدا دارودرمانی است و سپس در صورت بزرگ بودن این کیست ها جرراحی پیشنهاد می شود. روند و پروسه درمان معمولا برای همه یکسان نیست و با توجه به شرایط فرد صورت می‌گیرد. درمان معمولا کیسه ای پر شده از مایعات که به قسمت درونی تخمدان چسبیده است و یا در بعضی مواقع روی تخمدان قرار دارد، کیست تخمدان نام دارد. گاهی بجز مایع مواد دیگری هم در کیست تخمدان وجود دارند مثل دیواره های ظریف یا حتی ضخیم داخل کیست ها ، خون تازه یا قدیمی ، بافت های جامد (که در این صورت به جای کیست تخمدان به آن توده تخمدان اطلاق می شود که می‌تواند خوش خیم یا بدخیم باشد ) و در معدودی از موارد بافت هایی مثل مو، چربی ‌و دندان ..

بهترین درمان برای کیست تخمدان

بسیاری از زنان با مساله کیست تخمدان مواجه می شوند. نگرانی از بابت بروز این بیماری ها طبیعی است. متاسفانه کیست تخمدان در بین خانم های ایرانی شایع بوده و زنان بسیاری هستند که از وجود کیست تخمدان بی بهره نمانده اند!!!

خبر خوب اینکه با پیشرفت‌هایی که در حال حاضر برای درمان بیماری‌هایی مثل کیست تخمدان در شهرهای مختلف مثل اصفهان وجود دارد این بیماری به راحتی درمان می شود.

علت ایجاد کیست تخمدان در دوران بارداری

کیست های تخمدان بیش از همه در دوران باروری خانم ها مشاهده می‌شوند و شایع ترین کیست های مشاهده شده در این دوران کیست های ساده یا فولیکولی و همینطور کیست های هموراژیک هستند.

هر ماه که قرار است خانمی تخمک گذاری کند ابتدا یک کیسه کوچک به اسم فولیکول شروع به رشد می‌کند. این فولیکول حاوی مایعی هست و تخمک درون این فولیکول وجود دارد.

برای تخمک گذاری لازم است دیواره فولیکول پاره شود تا تخمک آزاد شود. اگر به هر دلیل این پارکی اتفاق نیفتد کیست فولیکولی تشکیل می شود. کیست فولیکولی همان کیست ساده تخمدان است.

گاهی هم درون این کیست های فولیکولی رگی پاره میشود و خونریزی می‌کند که در این صورت به آن کیست هموراژیک (خونریزی دهنده ) می گویند.

تخمدان ها بصورت دو عضو جداگانه در دو طرف رَحِم و در عمق لگن قرار دارند. هورمون های زنانه ی استروژن و پروژسترون و به مقادیر کمتر هورمون مردانه ی تستوسترون، توسط تخمدان ساخته می شود.

کیست های تخمدان بصورت تجمع مایع در داخل یا در سطح تخمدان هستند. خیلی از موارد بدون درد و علامت بالینی هستند و تنها در بررسی های سونو گرافی تشخیص داده می شوند.

انواع کیست تخمدان

• کیست های عملکردی یا فانکشنال

این نوع کیست ها دو نوع هستند : کیست فولیکولی و کیست لوتئال

این کیست ها نتیجه ی عملکرد طبیعی تخمدان در روند تولید تخمک است.

• کیست فولیکولی

بطور معمول هر ماه در تخمدان یک کیست کوچک که آن را فولیکول می نامیم رشد می کند. این کیست حاوی سلول تخمک است که در حدود اندازه ی دو سانتیمتر،جدارش پاره شده و سلول تخمک آزاد می شود که آن را تخمک گذاری می نامیم.

اگر این پاره شدن اتفاق نیفتد، مایع فولیکولی در داخل فولیکول تجمع پیدا کرده و کیست تولید می کند.

• کیست لوتئال

دومین نوع از کیستهای عملکردی یا فانکشنال تخمدان است. بدنبال تخمک گذاری در تخمدان، فولیکول تبدیل به جسم زرد می شود. اگر در آن‌ تجمع مایع اتفاق بیفتد؛ کیست لوتئال یا کیست جسم زرد خواهیم داشت.

• کیست درمویید

رشد کیسه مانند سلول های اولیه ی جنینی در داخل تخمدان که منجر به وجود بافت های مختلفی مثل پوست، مو، استخوان….در داخل کیست می شود.

• سیست آدنوما

کیستی خوش خیم که می تواند به سطح خارجی تخمدان هم رشد کند و بسیار شبیه کیست فولیکولار است.

• اندومتریوما

اندومتریوز بیماری است که اثر رشد اندومتر یا دیواره ی داخلی رحم در مناطقی به جز رحم ایجاد می شود.از جمله ی این مکان ها تخمدان است. اندومتریوما می تواند با چسبندگی و ناباروری همراه باشد.

 بیماری تخمدانهای پلی کیستیک یا PCO

به وجود کیست های ریز در بافت تخمدانی گفته می شود که معمولا با اختلالات هورمونی و گاهی ناباروری در ارتباط است.

ارتباط تخمدان پلی کیستیک با پس زمینه های وراثتی و متابولیک:

این بیماری ناشی ازتعامل عوامل ارثی و محیطی است و تنها یک علت ندارد بلکه علل متعدد با هم موجب آن می شوند.ضمنا وجود زمینه فامیلی در آن بسیار محتمل است اما هنوز یک ژن خاص برای آن شناسایی نشده است.

تفاوتهای ساختاروعملکردهورمونهای دخیل در تخمک گذاری ،اعم از هورمونهای مترشحه از غدد مغزی هیپوتالاموس و هیپوفیز و یاخود تخمدان، وبالاخص نقش هورمون انسولین که بعنوان پایین آورنده قندخون شناخته می شود و گیرنده ها و نحوه عملکرد این هورمونها در اختلال تخمک گذاری و تخمدان پلی کیستیک نقش مهمی دارند.

عوارض تخمدان پلی کیستیک

اختلال در این بخش ها منجربه افزایش هورمونهای مردانه و گاهی تجمع چربی احشایی و چاقی شکمی و عوارض آنهاکه درضمن خود تشدیدگر اختلالات هورمونی هستند می شود.

افرادی که درخانواده سابقه تنبلی تخمدان یا تخمدان پلی کیستیک و دیابت دارند باید مراقب باشندکه چاق نشوند و مصرف قند و شکر و نشاسته خود را کنترل  و محدود کنند.

معمولا کیست ها علائمی ندارند و در صورت  پارگی و یا بزرگ بودن و بسته شدن عروق تخمدانی  ایجاد درد می کنند.

– درد آن می تواند از یک درد مبهم و سنگینی زیر دل  تا درد ناگهانی  باشد.

– درد در هنگام مقاربت

– مشکل در دفع

– تکرر ادراری

– اختلال قاعدگی ، عادات ماهانه شدید، نامرتب ، یا کمتر از حد نرمال  قبلی فرد

– نفخ زیاد و برجستگی شکم

– مشکلات بارداری  و نازایی هرچند به میزان کم

– چنانچه علائم تکرار شونده و یا مداوم داشتید به پزشک مراجعه کنید.

– اگر دل درد شدید ناگهانی داشتید به اورژانس مراجعه کنید.

تشخیص کیست تخمدان

یکی از بهترین  روش های تشخیص سونو گرافی است و از آن  برای پیگیری توده نیز استفاده می شود. گاهی  در صورت لزوم و ضرورت سی تی اسکن  CT SCAN و ام آر ای  MRI هم  توسط پزشک درخواست می شود.

بر اساس سن بیمار و یا  برای تمایز در تشخیص انواع مختلف کیست ها  و یا در صورت شک به بدخیمی آزمایش های خون تکمیلی نیز درخواست می شود .

توجه داشته باشید بالا بودن بعضی مقادیر آزمایشات خون  لزوما  دلیل بر بدخیمی توده تخمدانی نمی باشد. زیرا در بعضی از موارد مانند اندومتریز وعفونت‌های لگنی و  بیماری های دیگر ارگانهای بدن هم می توانند این مقادیر افزایش یابند .

مجددا یاد آور می شویم که اکثر کیست‌های تخمدان خوش خیم هستند  و بندرت بدخیمی دارند و بعد از یائسگی  احتمال بدخیمی بالاتر می رود.

بهترین دکتر زنان برای درمان کیست تخمدان در اصفهان

راه های مختلفی برای درمان انواع مشکلات زنانه همچون وجود کیست در تخمدان وجود دارد. آنچه بین اغلب افراد رایج است اینکه به یک پزشک مراجعه کنند و درمان دارویی بگیرند. امروزه همه ما می‌دانیم که برای هر مشکلی باید ابتدا نزد متخصص همان حوزه درمانی مراجعه کرد. به عنوان مثال برای درمان کیست تخمدان حتما باید به یک متخصص زنان مراجعه کرد تا علاوه بر اطمینان از تشخیص صحیح بیماری، راه درمان متناسب با آن را نیز دریافت کرد. معمولا پزشک عمومی نمی تواند گزینه مناسبی برای بررسی دقیق مشکلات زنانه باشد. بنابراین حتما به دکتر زنان خوب مراجعه کنید.

درمان کیست تخمدان

با مراجعه به بهترین دکتر زنان در اصفهان و انجام معاینات و اقدامات تشخیصی نوع کیست تخمدان تعیین می شود و به دنبال آن بهترین راهکار برای درمان کیست تخمدان از سوی پزشک مشخص می شود.