آنچه اول بار با فیبروم رحم تداعی می شود، ابتلا به سرطان رحم است و واژه سرطان خود گویای برخی حالات روحی و روانی است که می تواند ذهن فرد را به سمت ابتلا به بیماری خطرناک سوق دهد. همانطور که می دانید ایران از جمله کشورهایی است که در دهههای اخیر با سونامی سرطان ها مواجه بوده است. سرطان رحم نیز به عنوان یکی از شایع ترین سرطانها در میان بانوان در این آمار خودنمایی می کند.
ابتلا به میوم رحم در میان بانوان باعث پیدایش سوال هایی شده است که اگرچه یک سوال ساده است اما درون خود غوغایی از دلره و ترس را جای داده. سوال هایی از قبیل امکان بارداری پس از ابتلا به فیبروم رحم، چگونگی جراحی رحم و آیا میوم همان سرطان است؟!! و …
در ادامه می توانید اطلاعات جامعی در خصوص ابتلا به فیبروم رحم، نشانه ها و درمان آن بدست آورید، با ما همراه باشید:
مشاوره با دکتر زنان
فیبروم رحم چیست؟
زمانی که عضله رحم به صورت موضعی رشد بیش از حد داشته باشد ایجاد میوم یا فیبروم می کند. این رشد غیر سرطانی در سال های باروری و در سنین 25 تا 40 میوم ها شانس سرطان رحم را افزایش می دهند. اندازه میوم می تواند از چند میلیمتر تا چند سانتی متر متغیر باشد.
رحم یک فرد می تواند از یک میوم و یا چندین میوم تشکیل شده باشد. به این طریق اندازه رحم بنا بر میزان تعداد میوم ها ممکن است تغییر کند، البته در مواقعی نیز افزایش میوم ها باعث افزایش سایز رحم نخواهد شد. در صورتی که وجود میوم ها باعث افزایش سایز رحم شده باشند، این امکان وجود دارد که به دلیل این افزایش رحم قدری بزرگ تر شده و حتی در انتهای جناق سینه لمس شود.
نشانه های فیبروم رحم چیست؟
در اغلب مواقع بانوان از وجود میوم ها در رحم خود بی خبر هستند که با یک سونوگرافی ساده می توانند به راحتی سلامت رحم خود را زیر نظر داشته باشند.
درباره محل و موقعیت قرارگیری فیبروم ها در رحم باید اشاره کنیم که: فیبروم ها می توانند در رحم محل متفاوتی داشته باشند که از این جهت علائم متفاوتی را برای بیمار ایجاد می کنند.
از دیگر نشانه های فیبروم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس پر بودن و درد در زیر شکم
- تکرر ادرار
- ایجاد یبوست
- درد کمر یا درد پشت
- اختلال در تخلیه کامل مثانه
عوامل مختلفی که در ایجاد میوم ها نقش دارند
ژنتیک: به نظر می رسد ابتلا به میوم رحم در میان خانم ها به صورت ژنیتیکی منتقل می شود .
هورمون ها: عامل بعدی در ابتلا به فیبروم رحم هورمون ها هستند. بافت رحم تحت تاثیر هورمون استروژن و پروژسترون است، فیبروم ها توده های خوشخیمی هستند که از جنس عضلات رحم بوده و گیرنده هایی برای هر دو هورمون استروژن و پروژسترون دارند، به همین دلیل در زمان یائسگی که مقدار این دو هورمون کاهش پیدا می کند، فیبروم ها شروع به کوچکتر شدن می کنند.
فاکتور بعدی که بر رشد فیبروم رحم تاثیر گذار است، هورمون هایی هستند که از نظر ساختاری شبیه به انسولین بوده و اگر در بدن افزایش پیدا کنند، می توانند بر رشد میوم تاثیر گذار باشند.
طبقه بندی فیبرومها بر اثر قرار گیری و موقعیت آنها در رحم
از جهت قرار گیری و موقعیت فیبرومها در رحم، می توان آن ها را در سه دسته طبقه بندی کرد:
- میوم های ساب سروزال ( خارج رحمی ): این فیبروم ها در خارج رحم رشد کرده و معمولا با افزلیش خونریزی ماهیانه همراه نیستند.
- میوم اینترامورال: این دسته از میوم ها در داخل بافت عضله رحم بوده، که موجب افزایش خونریزی عادت های ماهیانه می شود.
- میوم ساب موکوزال: دسته اخر میوم هایی هستند که در داخل حفره های رحم رشد کرده و لکه بینی و افزایش میزان خونریزی در عادت های ماهیانه را به همراه دارند.
چگونگی تشخیص فیبروم رحم
اغلب میوم ها به وسیله معاینه توسط دکتر متخصص زنان در اصفهان و سونوگرفی تشخیص داده می شوند. بانوان باید برای جلوگیری از ابتلا به فیبروم رحم هر 6 ماه یک بار به دکتر زنان اصفهان مراجعه کنند.
آیا ابتلا به فیبروم باعث نازایی می شود؟
ارتباط ابتلا به فیبروم رحم و نازایی
اصولا فیبرومهای رحمی که دیواره داخلی رحم را تحت تاثیر قرار داده و روی حفره رحم فشار وارد میکنند با اختلال در ایجاد لانه گزینی جفت، باعث سقط جنین، زیمان زودرس و یا حتی نازایی می شوند. در نتیجه ابتلا به فیبروم رحم بر باروری بانوان تاثیر گذار است.
آیا جراحی تنها راه درمان فیبروم رحم است؟
اغلب میوم ها به دلیل اینکه بدون علامت هستند با ورود به یائسگی و کاهش هورمونهای جنسی کوچک شده و از بین می روند. اما میوم هایی جراحی می شوند که باعث نازایی شده و یا با بزرگ شدن، حفره های رحم را درگیر می کنند، این میوم ها دارای علامت هستند و خونریزی های شدید برای بیمار ایجاد می کنند.
برای جراحی میوم چندین فاکتور وجود دارد که عبارت اند از:
- سن فرد
- تمایل به باروری
در افرادی که جوان هستند سعی متخصص بر این است که تنها فیبروم خارج شود و رحم برای فرد باقی بماند، اما در افرادی که دارای سن بیشتری بوده و همچنین نزدیک به دوران یائسگی هستند ترجیح داده می شود که رحم به طور کامل خارج شود، چرا که فیبروم ها بعد از جراحی امکان عود مجدد دارند به همین جهت تخلیه رحم برای آن ها درمان منتاسب تری به شمار می آید.
مطالعات اخیر نشان می دهد برخی از مواد غذایی می تواند از بروز میوم رحم پیشگیری کند. مانند:
- سیب
- سیب زمینی
- سبزیجات (کرم بروکلی)
این مواد غذایی تا حدودی از بروز فیبروم ها جلوگیری می کنند، بنابراین به افرادی که به میوم رحم مبتلا هستند توصیه می شود میوه وسبزیجات ارگانیک را در سبد غذایی خود قرار دهند.
راهی مطمئن برای جلوگیری از ابتلا به فیبروم رحم
باید توجه داشته باشید که تحقیقات دراین زمینه، راهی قطعی برای جلوگیری را معرفی نکرده، با این وجود درصد کمی از میومها نیاز به درمان دارند.
بنابراین توصیه ای که برای جلوگیری از ابتلا به میوم رحمی می توان داشت، سبک زندگی مناسب و سالم، کاهش وزن، مصرف میوه و سبزیجات، قطع استعمال سیگار و همچنین جلوگیری از اضطراب و تنش است.
چه فیبروم هایی سرطانی هستند؟
خوشبختانه این توده ها اغلب خوش خیم هستند و احتمال بدخیم و سرطانی بودن آنها بسیار کم است. اغلب بعد از یائسگی کوچک می شوند. لازم است سالانه با پیگیری های لازم از طریق سونوگرافی بررسی شود.
توده ها درصورتی که به صورت ناگهانی رشد یکباره و سریع داشته باشند، احتمال بدخیم بودن دارند. در این صورت باید رحم و ضمائم آن به طور کامل خارج شوند. در ویدئو زیر صحبت های دکتر ندا مقتدری رو باهم ببینیم و بشنویم.
جلوگیری از بارداری در صورت ابتلا به فیبروم رحم
پس از معاینه و مشاوره با پزشک بنا به اندازه و محل قرارگیری میوم روش های مختلفی برای جلوگیری از بارداری پیشنهاد می شود، که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد:
- قرص های ضد بارداری: استفاده از قرص های ضد بارداری منعی نداشته، مگر سایز فیبروم در حال افزایش باشد و یا اینکه فرد به دلایل شخصی نتواند از این قرص ها استفاده کند.
- قرص های ضد بارداری از نوع پروژسترونی نیز بلامانع است. اما در صورتی که حفره رحم در صورت وجود میوم ها دچار مشکل نشده باشد.
- استفاده از آیو دی: با کارگذاری دستگاه میرنا که نوعی ایودی پروژسترونی است، علاوه بر اینکه روشی ضد بارداری بوده، می تواند به کاهش درد و خونریزی در دوران قاعدگی کمک کند.
میرنا موجب می شود که بیمار به مدت طولانی عادت ماهیانه نشده و در نتیجه از خونریزی زیاد جلوگیری می کند.
- استفاده از کاندوم: استفاده از کاندوم و روش های طبیعی در جلوگیری از بارداری بلامانع است.
بیشتر بخوانید : امکان بارداری با فیبروم های رحمی
درمان غیر جراحی برای درمان فیبروم ها
- استفاده از ضد التهاب هایی مانند: بروفن و مفنامیک اسید که میزان خونریزی را کاهش می دهند.
- مصرف کپسول هایی که باعث انعقاد خون شده و می توانند خونریزی را کنترل کند. قرص ها پروژسترونی نیز در مواقع خاص قابل مصرف است.
- ایو دی مرینا از روشهای مفیدی است که برخی بیماران از آن استفده می کنند.
- مصرف آهن در افرادی که خونریزی شدید دارند، توصیه می شود.
طبق آمارهای جهانی از هر 4 خانم که به فیبروم رحم مبتلا است، یک نفر نشانه های آن را گزارش می دهد. در نتیجه جراحی رحم برای برخی خانمها توصیه شده و برای همه تجویز نخواهد شد.
آیا امکان برداشتن فیبروم همزمان با زایمان سزارین وجود دارد؟
اگر فیبروم رحم وجود داشته باشد، حین سزارین امکان بردداشتن و جراحی آن وجود دارد؟ در پاسخ باید گفت به دلیل اینکه رحم و ضمائم آن در این زمان بسیار پر خون است، هرگونه دستکاری احتمال خونریزی در محل فیبروم را ایجاد می کند، برداشتن میوم در حین زایمان سزارین در اصفهان اصلا توصیه نمی شود. حتی ممکن است به دلیل عدم کنترل خونریزی جراح مجبور به برداشتن رحم شود.
پرسش های شایع درباره فیبروم های رحم
اغلب میوم ها به دلیل اینکه بدون علامت و نشانه هستند، با ورود به دوره یائسگی و کاهش هورمون های جنسی کوچک شده و از بین می روند.اما برخی از میوم ها هستند که نیاز به جراحیدارند. این میوم ها باعث نازایی می شوند و یا با بزرگ شدن حفره های رحم را درگیر می کنند. این میوم ها معمولا با خونریزی زیادی همراه هستند. بنابراین همه فیبروم ها نیاز به جراحی ندارند.
سن فرد و تمایل به باروری(دراین صورت تنها فیبروم خارج می شود و رحم باقی میماند). اما در صورتیکه فرد نزدیک به سن یائسگی باشد و قصد باروری نداشته باشد با صلاح دید پزشک برای جلوگیری از سایر مشکلات تخمدان ها و رحم خارج می شوند. چراکه امکان عود مجدد فیبروم ها وجود دارد.بنابراین تخلییه رحم در برخی موارد بهتر خواهد بود.
فیبروم رحم از جمله شایع ترین توده های لگنی در بین بانوان است. فیبروم رحم اغلب از سن 25 سال تا 40 سالگی در بین بانوان شایع است. و اغلب علامتی ندارد و با سونوگرافی تشخیص داده می شود.